Rudolf Steiner, doutor en Filosofía e Letras, naceu en Austria (1861) e finou en Dornach, Suíza (1925). Cursou Matemáticas, Física e outros eidos das Ciencias e as Artes. Fundamentalmente é coñecida o seu labor de investigación da obra científica de Goethe. E de aí parte a constitución dunha Universidade Libre de Ciencia Espiritual chamada Goetheanum, en Basilea, Suíza, onde a cotío asisten estudantes de todo o mundo aos seus seminarios e talleres de distintas especialidades. Rudolf Steiner creou a Antroposofía, sabedoría ou coñecemento do home; consciente de que a partir do século XX o home moderno necesita atopar unha nova concepción do mundo e de si mesmo.

​

Na súa vida, hai que salientar o seu labor educativo amosada na pedagoxía Waldorf: unha educación do neno e do mozo cara á liberdade, dentro dunha continua renovación da sociedade.

​

A idea de utilizar a arte de educar como alicerce dunha verdadeira renovación social, está presente sempre na pedagoxía Waldorf.

​

A Pedagoxía Waldorf naceu moi unida ós destinos e transformacións do noso século. Ó rematar a Primeira Guerra Mundial (1919), entre convulsións sociais e políticas, Rudolf Steiner acolleu a encomenda do industrial Emil Molt de organizar e dirixir unha escola libre en Stuttgart para os fillos de tódolos empregados da súa fábrica de cigarros Waldorf. Rudolf Steiner asumiu a proposta e formou ao primeiro grupo de mestres do centro, dirixindo durante cinco anos a nova escola, destinada a ser un modelo educativo e social vivo, segundo a súa idea da Triformación do Organismo Social.

​

A educación ten que artellarse coma un obrar artístico, nun ambiente libre e creador. O seu funcionamento ha de basearse nunha estreita colaboración entre mestres e pais, pois os alumnos serán sempre o fío conductor de toda a actividade.

​

O período comprendido entre o xardín de infancia e os 18 anos (nenez e mocidade) os nenos destas escolas viveno de forma coeducativa. É unha escola do presente e para o futuro que se apoia no desenvolvemento evolutivo do neno, na herdanza cultural milenaria, mais sempre axeitándose ás necesidades da vida moderna. Os mestres educan e ensinan incluíndo nas súas clases os elementos intelectivos, artísticos e práctico-manuais. Nas súas reunións semanais de claustro someten o seu traballo a unha profunda análise nunha permanente formación e renovación profesional. Estas escolas, non presionan ao neno con exames e esixencias de rendemento, senón que fomentan o desenvolvemento cooperativo baseado na énfase na individualidade.

​

O modelo da primeira Escola Waldorf de Stuttgart, creada en 1919, atopou un amplo eco en Alemaña e países veciños. As xornadas pedagóxicas organizadas por R. Steiner a partir de 1923 e as conferencias que os seus mestres foron dando, deron como resultado a aparición doutras moitas escolas en Holanda, Inglaterra, Suíza e Alemaña. Coa Segunda Guerra Mundial foron pechadas tódalas escolas, mais en 1945 comprobouse que esta gran idea pedagóxica continuara espallándose na clandestinidade.

​

Na actualidade hai máis de 2.000 escolas de Educación Primaria, Secundaria e Bacharelato Waldorf e máis de 1.900 escolas de Educación Infantil en máis de 90  países, tanto nas zonas menos favorecidas: Brasil, Ecuador, Colombia, Perú, coma nos países mais desenvolvidos: Suecia, EEUU, Canadá e Australia. O acceso a estas escolas é libre, pois se admite calquera tipo de neno, calquera que sexa a súa orixe cultural, social, económico ou relixioso.

​

En España hai case unha vintena de iniciativas Waldorf que forman parte da ASOCIACIÓN DE CENTRO EDUCATIVOS WALDORF de ESPAÑA. Nas Rozas de Madrid atópase A Escola Libre Micael que conta cunha Escola de Educación Infantil, Primaria e Secundaria. Actualmente está en execución o proxecto para o Bacharelato. Igualmente en Aravaca (Madrid), en Bellaterra (Barcelona) e en Benidorm (Alicante) comezaron novas Escolas de Educación Primaria. Ademais, hai proxectos para crear novos centros de Educación de Educación Infantil e Primaria en Oviedo, Xirona, Valencia, A Coruña, Segovia, Cádiz, Málaga, Granada…

Rudolf Steiner traballou non só no campo educativo e social, senón tamén na agricultura, a pintura, a música e o canto e creou a arte da palabra e a euritmia ou arte do movemento. Deu importantes pautas para o desenvolvemento do medicamento antroposófica e a pedagoxía curativa. En Centroeuropa existen sonadas clínicas e centros de educación especial así coma laboratorios: Weleda, Ischia, Wala, cunha ampla gama de produtos tanto farmacéuticos coma na liña dietética. A estes centros traballan e acoden gran cantidade de estudantes e médicos interesados en coñecer esa nova orientación.

​

Rudolf Steiner creou tamén o método de agricultura biolóxico-dinámica, tentando que o agricultor actual (de antigo tan ligado á natureza) recupere a súa sabedoría tradicional que o ligaba á terra que o alimenta, e deste xeito, volte a ser ese “campesiño” coñecedor das metamorfoses que rexen o crecemento das especies vexetais: recupere conscientemente o poder dar sentido ás funcións vitais, non pase por alto miudezas coma o fluxo das estacións, as influencias planetarias, coñecer “simpatías” ou “antipatías” entre as sementes que sementa. Este método, non vai encamiñado a dobrar a colleita ao prezo que sexa; esixe coñecer e respectar as leis do mundo orgánico, o ritmo dos seus campos e o tempo que as súas sementes necesitan. As verbas “cultivo” e “cultura” pertencen á mesma familia. E certamente a cultura e a arte na historia dos pobos medraron e fixeron agromar o pensamento humano, a fantasía e a vontade, latente neles.

​

Para afondar na obra de R. Steiner, poden dirixirse ás seguintes editoriais onde están publicadas en español, portugués e catalán moitos dos seus numerosos libros e ciclos de conferencias. Tamén poderán atopar literatura doutros autores sobre outros campos: Agricultura Biodinámica, Pedagoxía Waldorf, Pedagoxía Curativa, Medicamento e Terapias Antroposóficas, Sociología, Historia, Arquitectura e outras artes:

​

• Editorial Rudolf Steiner, Calle Guipúzcoa, 11, 1º Izqda., 28020 Madrid, España;www.editorialrudolfsteiner.com

• Quaderns Pau de Damasc, Apartat 95 – CP 08197 Valldoreix, Barcelona. E-Mail:cuadernos@paudedamasc.com –
  Web: www.paudedamasc.com

• Editorial Antroposófica, Cañada 220, Del Villa Obregón, 01900 México, D.F., México;

• Editorial Epidauro, Ramos Mejía 2615, AR 1609 Boulogne, Provincia de Buenos Aires, Argentina;

• Editorial Antroposófica Crisólogo, Larralde 2224, Capital Federal, AR 1429 Buenos Aires, Argentina;

• Editorial Antroposófica, Rua Sao Benedito 1325, Casa 45, Sao Paulo, Brasil.

​

Enlaces de interés:

​

Goetheanum Pedagogic Section (Suiza): https://www.goetheanum-paedagogik.ch/es/

Waldorf Resourcing: http://www.waldorf-resources.org/es/

Friends of WaldorfEducation: https://www.freunde-waldorf.de/es/

Bund der FreienWaldorfschulen: https://www.waldorfschule.de

European Council for Steiner Waldorf Education (ECSWE): https://ecswe.eu/

Association of Waldorf Schools of North America (AWSNA): https://www.waldorfeducation.org

Steiner Waldorf Schools Fellowship website (UK): https://www.steinerwaldorf.org

International Association for Steiner/Waldorf Early Childhood Education : https://www.iaswece.org

Alianza para la infancia: https://www.alianzainfancia.pangea.org